Herkesin bildiği gibi oyunda stock company modülü test uygulamasına başladı ve adminin bize duyurduğuna göre yaklaşık 10 gün içerisinde elinde 70 gold olan herkes stock company açabilecek. 20 goldu stock company kurulumu için giderken geri kalan 50 gold kurulan şirkette sermaye olarak duracak. Kurmak için 70 gold gerekiyor ama masrafı 20 gold diyebiliriz.
Şu an anladığım kadarıyla bu tür şirketlerin nasıl bir işleyişte olacağını anlatayım.
(yanlış anladığım noktalar olabilir, test uygulamasından sonra düzeltilen yönler olabilir)
Bu tür şirketlere para her türlü girer (donate yoluyla, hisse satışıyla, mal satışıyla vs) ama para çıkışı (rutin işçi maaşı ve raw alımı değil kaynak aktarımı olarak)sadece kâr payı dağıtımıyla yasal olur. Diyelim ki bir şirketin %51 hissesine sahipsiniz ve şirketin kasasında 100 gold birikti. Bu parayı olduğu gibi stock company'den kendinize atamazsınız, bu oyun kuralları gereği sahtekarlık olur.
CEO'su olduğunuz stock company ile kendinizin malını marketten çok fahiş fiyata (kendi kişisel hesabından markete konulan ironun tanesini stock company'ye 1 tryden almak gibi) almak, kendini stock company'ye ait şirketlerden birinde çok yüksek ücrete çalıştırmak hepten sahtekarlığa girer. e-sim wiki adresinde stock company bölümünde sahtekarlığın büyük bir ceza sebebi olacağı yazıyor.
Fraud actions and all actions which have as result stealing from Stock Companies will have further and really hard punishments.
Şirket hisselerinin çoğunluğuna sahip olup CEO'su olsanız bile stock company den direkt kendinize para aktarmak yüzeysel bakışla hak gibi görünse de aslında değil, şirketin %99una sahip olsanız bile bu tür bir hakkınız yok ve o aktarmayı planlayacağınız parada "yasal olarak" o %1lik kısmın hakkı olacak. Fahiş fiyattan raw material alarak yada kendine fahiş fiyattan maaş vererek de şirket kaynaklarını kendine kar payı yolu dışında aktarmak şirket loglarının herkese açık olması dolayısıyla oyun hesabınızı riske atmanız anlamına gelir. Eğer hissedarı olduğunuz şirket yöneticisi böyle davranışlarda bulunuyorsa buna hakkı olmadığını bilin, olmadı yönetime şikayet etmekte çekinmeyin.
Pek çok arkadaşın kafasını karıştıran şey piyasaya yeni hisse sürülmesi. Bunu da dilim döndüğünce açıklayayım.
Diyelimki içerisinde 10 tane q5 şirket olan bir stock company var, her şirketten günde 4 olmak üzere toplamda günde 40 gold kar ediyor. Piyasaya sunulmuş 1000 hissesi var ve ayda bir defa her hissedarına 0,8 gold veriyor (bu miktar az gibi görünse de 100 hissesi olan ayda 80 gold kar payı alır). Yani günde 40 olmak üzere ayda (30*40) 1200 gold kar edip ayda hissedarlarına (1000*0,8) 800 gold dağıtıyor. Bir ay sonra hissedarlara dağıtılan pay dışında şirkette (1200-800) 400 gold net kâr kalıyor. CEO isterse bir q5 şirket daha kurar bunla ve mevcut hissedarlara ödediği kar payını ayda 0,8 golddan 0,88 golda çıkararak %10 artırır ( çünkü şirket 10 iken 11 oldu %10 arttı ) , bu mevcut hissedarların hoşuna gider ama şirketin büyümesi yavaş kalır, isterse 100 yeni hisse daha piyasaya sürmeyi hissedarların oyuna sunar kabul edilirse (ki zor kabul edilir) mevcut kar oranı üzerinden şirket açmaya harcanan para yine piyasadan toplanır hızlı büyüme devam eder. Yada bir şirket çok büyük olur hisselerinin tanesi 50-60 gold civarında olur, herkes yatırım yapamaz, elinde 10-20 gold olan da yatırım yapabilsin diye hisse sayısı çoğaltılabilir.
Para basarak zenginleşmeyi(!) akıl eden türk millet pekala şirket işletmeyip devamlı hisse basarak da zenginleşmeyi düşünecektir. Şirket çoğunluğuna sahip olup diğer ortakların yoksulluğunu fırsat bilip devamlı hisse basıp bastığını yine kendisi satın alarak şirketteki oranını artıran adama karşı bir şey yapmayın kendi kendine batacaktır zaten.
Bana kalırsa bu sistemin açığı CEO'nun neden şirket ameleliği yapacağı? Tüm hissedarlar elini çamura sokmadan kar payı alırken yine muhtemelen ortaklardan birisi olacak olan CEO neden o kadar şirketle uğraşsın, o da parasını yatırıp kar payının gelmesini beklemek isteyecektir. Muhtemelen şirketlerde bir CEO maaşı gibi bir şey olacak. modüle eklenmese de büyük şirketler için bu gerekli olacak.
Diğer bir olay ise bu modülde sahtekarlık yasak ama beceriksizlik gayet yasal. Örneğin 1000 gold değerindeki bir stock company'nin çoğunluğunu 600 goldla alıp kendi CEOnuzu atayıp "beceriksizlik" kılıfı altında beklenen karın çok altında kar yaptırırsınız bilerek, buna bir ay devam edersiniz ikinci ay yatırdıklarını alamayan hissedarlar hisselerini hızla satışa koyarlar ve şirket hisseleri hızla düşmeye başlar siz de ucuzdan bu hisseleri toplayarak 700-750 gold masrafla 1000 goldluk şirketin %90 kadar bir oranına sahip olduktan sonra ciddi ciddi işletmeye başlarsınız. İşte bu biraz "yasal" dolandırıcılık olur.
Stock company tüm oyuncular için açıldığında Beta Company de de görüldüğü gibi şirketler "ne kazanırsak dağıtacağız"dan ziyade hangi periyodlarda ortaklarına ne vereceklerini profillerinde açıklayacaklar ve yatırımcılar ona göre hesap kitap yaparak alım satım yapmalılar:
(* We pay xx gold dividend to shareholders every 2 weeks)
Haftada/günde/ayda hissedarlara şu kadar gold dağıtacağım deyip hisselerini sattıktan sonra vaad ettiği miktarın ödenmemesi de sahtekarlığa girer.
Bu tür şirketler kendi şirketini kurabilecek (q5 şirketler işleyebiliyor genelde ve maliyeti 390 gold) maddi gücü olmayan ve hiç olmazsa ortak olmak isteyen oyuncularla, şirketin işleriyle uğraşmak istemeyen (işçi al raw al malı satışa koy vs) oyuncuların rağbet göstereceği şirketler olacak. Belki biraz da borsaya ilgili olanlar.
Şirket hissesi alırken şirketin aşağı yukarı gelirini hesaplayın ve hisse başına ne kadar verdiği taahhüdüne bakın. Örneğin ortalama bir q5 şirket günde 4 gold getirir, bünyesinde 5 q5 şirketi olan bi stock company tüm hissedarlarına günlük ortalama maksimum 20 gold verebilir. Eğer piyasada 100 hissesi varsa ve haftada her hissedarına 2 gold vereceğini vaad ediyorsa muhtemelen tokatçıdır. 100 hisseye haftada 2şer gold verirse haftada toplam 200 gold günde ise 28 civarı dağıtacağını iddia eder ki pek mümkün olmaz bu. Bu yüzden şirketi kurduktan sonra afaki kar payı vaadlerinde bulunmayın ve bu tür vaadlerde bulunanların şirketlerine yatırım yapmayın. Zaten bu konuda stock company'nın anasayfasındaki basit hesaplama hisse fiyatı hakkında bir fikir verir:
Estimated Value: Tahmini değer (şirketler, para, ürün toplamı değer, premium hesaplar detaylarını görebiliyor şirket değerinin nelerden kaynaklandığına dair)1 ,2 , 3
estimated value / total shares = estimated value per share (1505,2/649=2,32) Yani şirketin toplam değeri 1500 gold iken ve toplam 649 hisseden oluşurken olması gereken ortalama hisse fiyatı 2,32. şimdi 20lerde gezinmesi hisse sahibi olmayı merak edenlerin hisselere hücum etmesinden dolayı kaynaklanıyor çok kar payı vermesinden değil.
Yine bu estimated value bilgisinden yola çıkarak sizin hisseyi aldığınız zaman ile şimdiki zaman arasındaki tahmini değer farkından şirketin ne kadar kar ettiği ve aşağı yukarı ne kadar kâr payı dağıtması gerektiği hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Bu modül komün sistemleri için de bana göre gayet kullanışlı olacak. Ayrıca "contracts" bölümünden de hisse alım satımı eklenir diye bekliyorum.
Makalenin başında dediğim gibi bu yazdıklarım tamamen benim şu durumda gördüklerim. Yanlış yorumlamış olabilirim, sistem oyuncuların kullanımına açıldığında bazı değişiklikler olmuş olabilir.
http://secura.e-sim.org/stockCompany.html?id=240
V + S + C
Previous article:
HOW TO WRITE BEST ARTICLE (13 years ago)
Next article:
ARTICLE PUBLISHER --->> EARN MORE GOLD (13 years ago)